20- اصل معنی است پیش آنکه معنی را داند

ای والله، اصل معنی است پیش آنکه معنی را داند و معنی شده باشد. اینکه می گویند رَکْعَتَیْنِ مِنَ الصَلوةِ خَیْرٌ مِنَ الدُّنْیَا وَ مَا فِیْهَا، پیش هر کس نباشد، پیش آن کس باشد که اگر رکعتین از او فوت شود، بالای دنیا و آنچه دروست باشد و از فوت ملک دنیا که جمله آن او باشد، فوت دو رکعتش دشوارتر آید.

شرح

- که اگر رکعتین از او فوت شود ...: این تمثیل در مورد عاشقان حق است که لحظۀ با خدا بودن را به از داشتن  ثروت عالمی می دانند:

    آن یكی میرفت در مسجد درون؛        مردم از مسجد همی آمد برون.

                                            گفت پرسان كه جماعت را چه بود؟        كه ز مسجد می برون آیند زود

                                                 آن یكی گفتش كه پیغمبر نماز،        با جماعت كرد و فارغ شد ز راز

                                                  تو كجا در میروی ای مرد خام؟        چونكه پیغمبر بدادست السلام.

                                                   گفت آه و دود از آن آمد برون؛         آه او میداد از دل بوی خون.

                                               آن یكی از جمع گفت، این آه را         تو به من ده، آن نماز من تو را

                                                    گفت دادم آه و پذرفتم نماز؛         او ستد آن آه را با صد نیاز

                                                      با نیاز و با تضرع بازگشت؛        باز بود و در پی شهباز گشت

                                          شب به خواب اندر بگفتش هاتفی،        كه خریدی آب حیوان و شفی

                                                 حرمت این اختیار و این دخول        شد نماز جملۀ خلقان قبول.    

                                                                                                                                               (مثنوی)